| - Trích dẫn :
- Tuần vừa rồi về quê, lục trong đống sách cũ của ông mình, thấy có 1 quyển viết về xã Canh Nậu mình, từ sự hình thành cho đến các phong tục tập quán... Nay mình xin mạn phép được chép lại từ cuốn đấy cho mọi người cùng tham khảo. Do là sách cũ nên số liệu chưa được cập nhật đến hiện tại. Các bạn nào có các số liệu hay hình ảnh mới nhất thì xin hãy post lên đây để mọi người cùng xem. Xin cảm ơn.
Quá trình hình thành làng xã và những đặc điểm về địa lý dân cư Bấm vào đây để xem bản đồ xã Canh Nậu Canh Nậu là một xa ở phía Nam huyện Thạch Thất tỉnh Hà Tây cũ. Toạ độ: 21°3'16"N 105°36'57"E Phía bắc giáp Hương Ngải, Phía Nam nối tiếp với xã Dị Nậu, Đông giáp thôn Thượng Hiệp xã Tam Hiệp ( Huyện Phúc Thọ), Tây giáp xã Chàng Sơn. Diện tích khu dân cư khoảng 39,5ha ( tính đến năm 2000 – bi h thì chưa rõ ^^~) xóm làng ở trên 1 khu đất khá vuông vắn, diện tích đất canh tác gần 1022 mẫu Bắc Bộ (367,92 ha tính đến năm 2000- bi h chắc nhỏ hơn nhiều rồi ).
Về Dân số Năm 1945: 612 hộ 1833 khẩu; năm 1954: 878 hộ 3780 khẩu; năm 1975: 1216 hộ, 6783 khẩu; năm 1998: 2335 hộ, 11387 khẩu.
Xã có 4 thôn ( xưa gọ là “4 nậu” Nậu nhất – Nậu nhì – Nậu ba – Nậu hậu)
Thôn 1 có 6 xóm là xóm Cổng, xóm Tre, Xóm Gỗ, xóm Thượng, xóm Trung và xóm Ngòi.
Thôn 2: có 7 xóm: xóm Cổng, xóm Núi Trong, xóm Chiền, xóm Nội Ngòi, xóm Thanh Tiếu, xóm Dừa và xóm Điếm Đất.
Thôn 3 có 8 xóm: xóm Hạ, xóm Khế, xóm Chùa, xóm Đông, xóm Chéo, xóm Tây Thượng, xóm Tây Hạ, xóm Ngõ Trên, xóm Nội, xóm Ngoại, và xóm Bàn.
Thôn 4 có 6 xóm: xóm Đông, xóm Tây, xóm Vũng, xóm Chùa, xóm Trại, và xóm Muống.
Toàn xã có 52 dùng họ là: Họ Đặng, Họ Lê, Họ Bùi, Họ Trần, Họ Trịnh, và 39 họ Nguyễn, 5 họ Đỗ, 3 học Vũ.
Là một làng quê được hình thành sớm trong quá trình hình thành làng xã của vùng đồng bằng và trung du Bắc Bộ. Làng xưa có tên nôm gọi là kẻ Núc. Tê tự là Canh Nậu. Theo nghĩa chữ nho CANH là Cày, NẬU là Bừa. Canh Nậu là một làng quê lấy nghề nông làm gốc.
Thuở sơ khai làng ở trên một vùng đất gồm những gò đống không cao, phía dưới là những bãi trũng, lầy, cỏ dại lau lạch, các ngòi rãnh nước chằng chịt. Tổ tiên ta xưa xuất phát từ vùng đồi núi trung du tiến về đồng bằng đã chọn khu đất cao làm nơi ở, rồi san gò lấp trũng để cấy lúa. Trải qua nhiều thế kỉ khai phá mới tạo nên những cách đồng, những khu ruộng bằng phẳng. Vào nửa đầu thế kỉ X, trước cách mạng tháng 8 không lâu, trên các cánh đồng và ven làng Canh Nậu còn tồn tại rất nhiều gò như gò Mả Chiền, Mả Ngà, Mả Trầu, Đồng Củ… Trong đó có gò đất rất rộng như Mả Chiền khá dài vào gò Thanh Tiếu. Theo thời gian mực nước ngày một rút xuống. Dọc các ngòi lạch hình thành các khu đồng gọi là “rộc”, các hố sâu gọi là chuôm. Trong làng thường còn có rất nhiều ao hồ, trại vườn hoang, nhất là các xóm ở rìa làng như Thanh Tiếu, Nội Ngòi, Ao Cả ( Nhưng bây giờ hầu như không còn nữa ). Xung quanh các ngôi đình, quán chùa còn những khu đất rất rộng, cây cối um tùm, xug quanh làng có nhiều lũy tre xanh dày đặc bao bọc. Ra vào làng phải đi qua cổng. Làng có 4 cổng chính là Cổng Nhất, Cổng Nhì, Cổng Ba, và Cổng Hậu. Có 2 cổng phụ đó là Cổng Đồng Rền và Cổng Vững. các cổng làng được xây dựng kiên cố ( Vật liệu bằng đá ong), cánh cổng bằng gỗ dày chắc. Riêng mặt tiếp giáp với Bến Thôn và Dị Nậu là đường thôn, không có cổng.
Trước cách mạng tháng 8 – 1945, Canh Nậu là một xã thuộc TỔNG Hương Ngải, huyện Thạch Thất. Sau cách mạng tháng 8, Canh Nậu được sát nhập với các xã trong TỔNG Hương Ngải cũ gọi là khu, sau đổi tên thành xã,mang tên Hương Ngải. Đầu tháng 4 năm 1948, theo sự chỉ đạo của huyện làng Hương Ngải tách ra thành một xã riêng. Còn 3 làng Canh Nậu, Dị Nậu, Bến Thôn thành lập thành 1 xã mới mang tên Lam Sơn. Tháng 5 năm 1955, Canh Nậu lại được tách ra một lần nữa, tách khỏi Lam Sơn thành lập một xã riêng trở về với cái tên ban đầu là xã CANH NẬU.
Chép lại từ cuốn sách: Lịch sử đấu tranh cách mạng của đảng bộ và nhân dân xã Canh Nậu
| |